Opini: Revisi Ketiga UU Pelayaran, Mengapa Ketenagakerjaan Awak Kapal Masih Mengacu ke KUHD?

Setelah mengalami tiga kali perubahan, Undang-Undang Pelayaran No. 17 Tahun 2008 kembali mengalami revisi. Salah satu perubahan yang menarik perhatian adalah penambahan ayat (2) pada Pasal 337, yang dalam penjelasannya menyebut bahwa ketentuan untuk awak kapal berdasarkan Perjanjian Kerja Laut secara khusus diatur dalam Kitab Undang-Undang Hukum Dagang (KUHD), UU No. 15 Tahun 2016 tentang Pengesahan Maritime Labour Convention (MLC) 2006, serta semua peraturan di bidang pelayaran.

Perubahan ini menimbulkan pertanyaan mendasar: apakah masih layak aturan ketenagakerjaan awak kapal tetap mengacu pada KUHD yang merupakan produk hukum kolonial?

KUHD: Produk Kolonial yang Tidak Lagi Relevan

KUHD, atau yang dalam bahasa aslinya disebut Wetboek van Koophandel voor Indonesië, disusun pada era kolonial Belanda dan diadopsi ke dalam sistem hukum Indonesia. Salah satu bagian dalam KUHD yang masih digunakan adalah ketentuan tentang Perjanjian Kerja Laut (PKL) bagi awak kapal, yang sebenarnya sudah sangat usang dan tidak lagi relevan dengan perkembangan dunia ketenagakerjaan modern.

Banyak negara telah meninggalkan ketentuan hukum dagang kuno dan menggantinya dengan regulasi ketenagakerjaan yang lebih progresif dan berorientasi pada perlindungan pekerja. Mengapa Indonesia masih mempertahankan ketentuan dari abad ke-19 untuk mengatur hubungan kerja awak kapal di abad ke-21?

Kontradiksi dengan MLC 2006 dan Hukum Ketenagakerjaan Modern

Indonesia telah meratifikasi MLC 2006 melalui UU No. 15 Tahun 2016, yang seharusnya menjadi acuan utama dalam perlindungan awak kapal, bukan KUHD. MLC 2006 mengatur berbagai aspek ketenagakerjaan maritim secara komprehensif, mulai dari standar kontrak kerja, kondisi kerja, kesejahteraan, kesehatan dan keselamatan, hingga mekanisme penyelesaian sengketa.

Namun, dengan masih digunakannya KUHD sebagai acuan utama dalam Perjanjian Kerja Laut, implementasi MLC 2006 di Indonesia menjadi terbatas dan terhambat oleh aturan-aturan lama yang tidak lagi relevan. KUHD, misalnya, tidak memiliki ketentuan mengenai hak cuti, perlindungan terhadap pemutusan hubungan kerja (PHK), atau standar kesehatan dan keselamatan kerja modern, yang merupakan aspek penting dalam MLC 2006.

Menegaskan Kewenangan Ketenagakerjaan dalam Hubungan Industrial Awak Kapal

Selain itu, mengacu pada KUHD juga bertentangan dengan sistem hukum ketenagakerjaan nasional. Dalam sistem ketenagakerjaan Indonesia, segala bentuk perselisihan hubungan industrial diatur dalam UU Ketenagakerjaan dan UU No. 2 Tahun 2004 tentang Penyelesaian Perselisihan Hubungan Industrial (PPHI).

Jika ketenagakerjaan awak kapal tetap berada dalam KUHD dan hanya dikaitkan dengan regulasi pelayaran, maka penyelesaian perselisihan hubungan industrial awak kapal menjadi kabur. Padahal, setiap pekerja yang mengalami perselisihan hubungan industrial seharusnya berhak mendapatkan penyelesaian melalui mekanisme di Dinas Ketenagakerjaan dan Pengadilan Hubungan Industrial (PHI), bukan hanya berdasarkan aturan sektoral di bidang pelayaran.

Mendesak Regulasi yang Lebih Progresif untuk Awak Kapal

Sudah saatnya Indonesia meninggalkan ketergantungan pada KUHD dalam mengatur ketenagakerjaan awak kapal. Pemerintah dan DPR harus segera:

  1. Mengadopsi regulasi yang berbasis pada MLC 2006 dalam sistem hukum nasional secara lebih eksplisit, bukan hanya mencantumkannya dalam konsideran tanpa implementasi yang jelas.
  2. Mengharmonisasikan regulasi ketenagakerjaan awak kapal dengan UU Ketenagakerjaan dan UU PPHI, agar penyelesaian sengketa tenaga kerja lebih berpihak kepada pekerja.
  3. Merevisi Perjanjian Kerja Laut (PKL) agar sesuai dengan standar ketenagakerjaan modern, sehingga awak kapal mendapatkan hak yang sama seperti pekerja di sektor lain.

Jika Indonesia ingin menjadi negara maritim yang maju, perlindungan tenaga kerja awak kapal harus dipastikan melalui regulasi yang modern, progresif, dan berpihak kepada pekerja, bukan dengan mempertahankan aturan kolonial yang sudah usang.

(Penulis adalah aktivis ketenagakerjaan awak kapal Indonesia)

155 thoughts on “Opini: Revisi Ketiga UU Pelayaran, Mengapa Ketenagakerjaan Awak Kapal Masih Mengacu ke KUHD?

  1. На сайте https://www.fabrika-dverej.ru/ вы сможете выбрать и приобрести дверь, которая прослужит долго и обрадует своим внешним видом, техническими характеристиками. Все конструкции выполнены из современных, надежных, инновационных материалов, которые не утратят изначального внешнего вида. Здесь представлены двери, которые отличаются самым разным дизайном. В том числе, есть скрытого типа. В каталоге также есть и новинки, среди которых представлены варианты, которые приглянутся. На все позиции установлены привлекательные расценки.

  2. Hi i think that i saw you visited my web site thus i came to Return the favore Im attempting to find things to enhance my siteI suppose its ok to use a few of your ideas

  3. I’m not sure where you’re getting your information, but good topic. I needs to spend some time learning more or understanding more. Thanks for fantastic information I was looking for this information for my mission.

  4. Your writing is a true testament to your expertise and dedication to your craft. I’m continually impressed by the depth of your knowledge and the clarity of your explanations. Keep up the phenomenal work!.

  5. Hello Neat post Theres an issue together with your site in internet explorer would check this IE still is the marketplace chief and a large element of other folks will leave out your magnificent writing due to this problem

  6. Wonderful web site. Lots of useful information here. I am sending it to some friends ans also sharing in delicious. And naturally, thanks for your effort!

  7. iranesp.ir، سامانه اطلاعات مصرف کنندگان انرژی با نام اختصاری ساما به آدرس اینترنتی iranesp.ir برای مدیریت مصرف کنندگان برق و گاز که دارای تعرفه های صنعتی و کشاورزی می باشد راه اندازی شده است.

  8. Thank you for sharing excellent informations. Your site is so cool. I’m impressed by the details that you have on this site. It reveals how nicely you perceive this subject. Bookmarked this web page, will come back for more articles. You, my friend, ROCK! I found simply the information I already searched everywhere and just could not come across. What a perfect site.

  9. This blog is definitely rather handy since I’m at the moment creating an internet floral website – although I am only starting out therefore it’s really fairly small, nothing like this site. Can link to a few of the posts here as they are quite. Thanks much. Zoey Olsen

  10. اعتراض به نتایج آزمون ورودی مدارس تیزهوشان، پس از اعلام نتایج آزمون ورودی مدارس تیزهوشان، دانش‌آموزانی که می خواهند نسبت به اعتراض به نتایج آزمون ورودی مدارس تیزهوشان اقدام نمایند، می‌توانند از طریق سامانه مای مدیو به نشانی my.medu.ir اقدام به ثبت اعتراض نمایند.

  11. زمان برگزاری آزمون ورودی دبیرستان ماندگار البرز، با توجه به آمار قابل توجه موفقیت دانش‌آموزان این دبیرستان در آزمون‌های سراسری و المپیادهای علمی، آگاهی از زمان برگزاری آزمون ورودی دبیرستان ماندگار البرز، دغدغه‌ای مهم برای بسیاری از دانش‌آموزان و اولیاء محسوب می‌شود.

  12. Thank you for the auspicious writeup. It in fact was a amusement account it. Look advanced to more added agreeable from you! However, how can we communicate?

  13. ثبت‌نام در آزمون ورودی دوره اول متوسطه مدارس علامه طباطبایی، به منظور تسهیل فرآیند ثبت‌نام در آزمون ورودی دوره اول متوسطه مدارس علامه طباطبایی، دانش‌آموزان مستعد و علاقه‌مند می‌توانند در بازه زمانی تعیین‌شده به وب‌سایت‌های رسمی این مجموعه به نشانی‌های alameh.ir و mat.ir مراجعه نمایند.

  14. رشته‌های قابل انتخاب در کنکور کاردانی به کارشناسی، کنکور کاردانی به کارشناسی، فرصتی مهم برای فارغ‌التحصیلان و دانشجویان ترم آخر مقطع کاردانی است تا با شرکت در آن، سطح تحصیلات خود را به کارشناسی ناپیوسته ارتقا دهند.

  15. Those are yours alright! . We at least need to get these people stealing images to start blogging! They probably just did a image search and grabbed them. They look good though!

  16. Howdy! This is my first comment here so I just wanted to give a quick shout out and tell you I really enjoy reading through your articles. Can you suggest any other blogs/websites/forums that go over the same subjects? Thanks!

  17. Great – I should definitely pronounce, impressed with your site. I had no trouble navigating through all tabs and related info ended up being truly easy to do to access. I recently found what I hoped for before you know it at all. Reasonably unusual. Is likely to appreciate it for those who add forums or anything, web site theme . a tones way for your client to communicate. Nice task..

  18. فرم 602 و نحوه ی استفاده از آن، به منظور تسهیل فرآیند ثبت‌نام در مقاطع کارشناسی پیوسته و کاردانی دانشگاه‌های سراسر کشور، پس از کسب رتبه قابل قبول در آزمون سراسری و انتخاب رشته، ارائه مجموعه‌ای از مدارک توسط پذیرفته‌شدگان الزامی است.

  19. Wonderful goods from you, man. I have understand your stuff previous to and you are just extremely great. I really like what you’ve acquired here, certainly like what you are stating and the way in which you say it. You make it entertaining and you still care for to keep it smart. I can’t wait to read far more from you. This is really a terrific web site.

  20. سامانه جامع رشد و پرورش سیرت sirat.csdeo.ir، به عنوان یک بستر یکپارچه و آنلاین، توسط سازمان آموزش و پرورش استثنایی جهت تسهیل فرآیند نوبت‌دهی و مدیریت اطلاعات مربوط به سنجش سلامت جسمانی و آمادگی تحصیلی کودکان در آستانه ورود به مقاطع پیش دبستانی و کلاس اول ابتدایی، طراحی و راه‌اندازی شده است.

  21. دفتر گزارش‌های آماری سامانه سیدا ویژه مدارس، به عنوان یک منبع اطلاعاتی جامع شامل داده‌های کلیدی دانش‌آموزان از جمله مشخصات فردی، آدرس دقیق و پایه تحصیلی آنان، در دسترس مدیران مدارس از طریق سامانه مای مدیو قرار دارد.

  22. I’ll immediately snatch your rss feed as I can’t to find your email subscription link or e-newsletter service. Do you’ve any? Please permit me understand so that I may just subscribe. Thanks.

  23. This design is steller! You obviously know how to keep a reader entertained. Between your wit and your videos, I was almost moved to start my own blog (well, almost…HaHa!) Excellent job. I really loved what you had to say, and more than that, how you presented it. Too cool!

  24. Hi would you mind stating which blog platform you’re using? I’m planning to start my own blog soon but I’m having a difficult time making a decision between BlogEngine/Wordpress/B2evolution and Drupal. The reason I ask is because your design and style seems different then most blogs and I’m looking for something unique. P.S Apologies for getting off-topic but I had to ask!

  25. whoah this blog is fantastic i like reading your articles. Keep up the good work! You realize, a lot of individuals are looking around for this info, you can aid them greatly.

  26. That is the proper blog for anyone who wants to find out about this topic. You notice so much its nearly laborious to argue with you (not that I really would want…HaHa). You positively put a brand new spin on a topic thats been written about for years. Nice stuff, simply nice!

  27. Great V I should definitely pronounce, impressed with your site. I had no trouble navigating through all the tabs as well as related information ended up being truly easy to do to access. I recently found what I hoped for before you know it at all. Reasonably unusual. Is likely to appreciate it for those who add forums or something, web site theme . a tones way for your client to communicate. Nice task..

  28. اسامی پذیرفته‌ شدگان بدون آزمون دانشگاه آزاد، پس از اتمام فرآیند ثبت‌ نام و انتخاب رشته برای پذیرش بدون کنکور دانشگاه آزاد، اسامی پذیرفته‌ شدگان بدون آزمون دانشگاه آزاد از طریق وبگاه رسمی پذیرش این دانشگاه به نشانی azmoon.org منتشر خواهد شد.

  29. ثبت نام دانشگاه آزاد بر اساس سوابق تحصیلی، داوطلبان گرامی که مایل به ادامه تحصیل در واحدهای دانشگاه آزاد هستند می‌توانند از طریق فرآیند ثبت نام دانشگاه آزاد بر اساس سوابق تحصیلی اقدام نمایند و در رشته و دانشگاه مورد نظر خود به ثبت‌نام بپردازند.

  30. ثبت نام دانشگاه آزاد ورودی های جدید، با ثبت نام دانشگاه آزاد ورودی های جدید و گسترش واحدهای آموزشی خود در اقصی نقاط ایران و ارائه طیف وسیعی از رشته‌های تحصیلی در مقاطع گوناگون از کاردانی تا دکتری، فرصت ادامه تحصیل را برای تعداد زیادی از جوانان این فراهم آورده است.

  31. ثبت‌ نام در آزمون ورودی دبیرستان ماندگار البرز، دانش‌آموزان علاقه‌مند به ثبت‌ نام در آزمون ورودی دبیرستان ماندگار البرز می‌بایست در بازه زمان ثبت نام آزمون دبیرستان ماندگار البرز، به وبگاه مربوطه مراجعه نموده و نسبت به تکمیل فرم نام‌نویسی اقدام نمایند.

Tinggalkan Balasan

Alamat email Anda tidak akan dipublikasikan. Ruas yang wajib ditandai *